9 maart 2022
Om te kunnen vluchten heb je wat geld nodig, een stel
redelijke kleren en het liefst een identiteitsbewijs. Ook is
het handig als je kunt lezen en schrijven.
Een grote groep mensen in Oekraïne ziet geen kans aan
deze voorwaarden te voldoen. Officieel telt het land 47.000
Roma, schattingen spreken over 200.000 tot 400.000
personen. Zelf ben ik nooit in Oekraïne geweest, maar in
buurland Roemenië heb ik twintig jaar lang vrijwel jaarlijks
Roma thuis bezocht. De situatie in Oekraïne lijkt niet heel
anders. Hoewel sommige Roma zich hebben kunnen
onttrekken aan de armoede, leven de meeste in krotten
aan de rand van steden en dorpen. Een behoorlijk aantal
staat niet eens in het bevolkingsregister. Op de
geschiedenis van Oekraïne hebben ze geen invloed gehad,
in het historische overzicht ‘Grensland’ van Marc Jansen
komen ze alleen even voorbij in het hoofdstuk over de
massamoord tijdens de Tweede Wereldoorlog. Verder
vergeet Jansen de Roma bij zijn opsomming van etnische
groepen in Oekraïne.
Ook in de nieuwsberichten over de huidige oorlog lees ik
niets over Roma, behalve op de website van Al Jazeera, die
meldt dat Roma die de luxe hebben om te kunnen
vluchten van de andere vluchtelingen worden gescheiden
en apart worden ondergebracht.
Deze foto maakten we in Roemenië bij een gezin in hun
enige kamer. Dergelijke leefomstandigheden vind je onder
de Oekraïense Roma ook.